Esmâ konusunda çalışan pek çok kişinin olduğunu sosyal mecralarda reklam kokan paylaşımlar sebebiyle biliyoruz. Bu konunun hakkını veren ciddi çalışmalar yapanlar da var elbette ama onlar daha az biliniyor. Zira görünür olmak gibi bir dertleri yok. İşlerini layıkıyla yapmanın derdindeler.
İşte bugün siz değerli okuyucularımız için bu hususta uzun süre ciddi bir çalışmanın hasılası olarak ortaya çıkan “Esmâlardan Öze Yolculuk” kitabının yazarları Şengül Kocabaş ve Naci Özsoy ile enine boyuna konuştuk. Söyleşiyi okuduğunuzda kendinize yol bulacağınız bir kitapla tanışma ihtiyacı hissedeceksiniz.
UĞUR CANBOLAT
———
“Esmâlardan Öze Yolculuk” fikri nasıl ortaya çıktı? Sizi bu kitabı yazmaya yönlendiren motivasyon neydi?
-“Esmâlardan Öze Yolculuk” kitabı, Nûr ile Dostun tekâmül yolcuğunu anlatan, gerçek hikâyelerden uyarlanmış ve hakikat arayışının özüne ulaştıran bir rehber kitaptır.
Kitaptaki yolculuk esnasında Nûr, ifrat ve tefritlerini dönüştürüp itidale yani dengeye geldiğinde kendi etrafındaki varlıkların Esmâlarını fark eder ve anlar ki Esmâlar ile dengede olmak bu hayatın özüdür.
Kitabımızın temel motivasyonu, insanın kendi özünün kapısını bulmasına, içsel potansiyelini anlamasına ve hayatındaki düğümlerin hangi Esmâlar ile çözülmesi gerektiğini keşfetmesine yardımcı olmaktır.
Kitapta sıkça geçen “Has Esmâ” kavramı okurların muhtemelen çok ilgisini çekmiştir. Bu kavramı bize kısaca anlatır mısınız?
-“Has Esmâ”, insanın yaratılışında baskın olarak işleyen, hem güçlü hem zayıf yönlerini gösteren ilahî bir isimdir. Yani kişi hangi Esmânın rengine yakın yaratılmışsa, karakteri, sınavları ve potansiyeli o Esmânın etrafında şekillenir. Kişinin zahirde söylenen ismi başka özünde kalbine üflenen Esmâ başkadır.
Peki, kişinin kendine özel Esmâsını bulabilmesi için birkaç anahtar alabilir miyiz?
-Elbette. Bir kişinin Has Esmâsını bulabilmesi için üç önemli işareti söyleyebiliriz.
1.Fıtrî yönelimleri: Neye yatkın, neye uzak, nerede zorlanıyor?
2.Hayatın tekrar eden sınavları: Her sınav bir Esmâ dersidir.
3.Duygusal tepkiler: Aşırılık ve eksiklik gösteren her duygu, bir Esmânın kapısına işaret eder.
Biz kitapta bu işaretleri adım adım açıklayarak okura kendi Has Esmâsını keşfedebilmesinin ipuçları için bir yöntem sunduk. Dolayısıyla eser hem teorik hem de uygulamalı bir dönüşüm rehberi mahiyetini aldı.
İfrat–Tefrit–İtidal dengesi kitabınızın temel metotlarından biri. Bu yaklaşımı neden önemsediğinizi öğrenebilir miyiz?
-Tabi. Şöyle izah edelim. İnsanın karakterindeki en büyük bozulması aşırı uçlarda ortaya çıkıyor. Bir Esmâ tecellisi doğru zeminde işlediğinde insanı yüceltir, ancak ifrat veya tefrit hâline kaydığında kişiye zarar vermeye başlar. Yani aşırılık (İfrat) ve azlık (Tefrit) onun imtihanı oluverir.
Örneklendirebilir misiniz?
– Olur. Rahîm Esmâsını ele alalım mesela.:
•İfrat: Kişi kendini tüketene kadar verir, sınır koyamaz.
•Tefrit: Merhamet körelir, duyarsızlaşır.
•İtidal: Hem şefkatli hem sağlıklı sınırlar koyabilen bir kişilik gelişir.
Her Esmâ için bu üç boyutu açıklamamızın sebebi, okuyucunun kendine daha net ayna tutabilmesidir. Çünkü gerçek dönüşüm, insan hangi uçta olduğunu gördüğünde başlar. Hepimiz bunu yaşamaktayız aslında.
Kitabınız hem akademik hem manevi hem psikolojik bir derinlik taşıyor. Bu üç alanı bir araya getirmek zor olmadı mı?
-Aslında tam tersine bu üç alan birbirini tamamlayan bir bütün oluşturuyor. Arap dili ve kelime kökleri bir kavramın özünü açıyor, Tasavvuf o kavramın kalpteki karşılığını derinleştiriyor, psikoloji ise modern insanın bu kavramlarla nasıl dönüşebileceğini gösteriyor. Yazım sürecimizde bilinçli olarak:
• Akademik dilin sağlamlığı,
• Manevî geleneğin hikmeti,
• Psikolojinin güncel içgörüleri aynı zeminde buluşsun istedik.
Bu nedenle kitap hem bilimsel bir temele sahip oldu hem de ruhu besleyen bir içeriğe dönüştü. Bu sentez, kitabı her kesim için okunabilir, düşündürücü ve dönüştürücü bir yapıya kavuşturdu.
Ortak yazar olarak çalışmak size neler kattı? Yazım süreciniz nasıl ilerledi?
-Biz aslında iki farklı hakikat yolcusunun bir noktada buluşmuş hâliyiz. İkimizin farklı konulardaki ilmî derinliği, sezgisel ve içe dönük analizleri birleşince kitabın üslubu kendiliğinden oluştu. Yazım sürecinde:
• Bir bölümü aylarca mütalaa ettiğimiz oldu,
• Bir Esmânın sadece bir yönü için bile haftalarca üzerinde çalıştık,
• Bazen bir bölüm gönülden gönüle inkişaf etti.
“Esmâlardan Öze Yolculuk”, iki farklı kalemden çıkan ama tek bir yürekle yoğrulan bir eser. Bu yüzden kullandığımız dil doğal olarak “biz dili”. Çünkü bu kitap gerçekten de yaşanmış bir yolculuğun ortak anlatımıdır.
Esmâlarla kişisel dönüşüm gerçekten mümkün mü? Kitabınız okuyucunun hayatında nasıl bir değişim oluşturmayı hedefliyor?
-Evet, mümkün. Çünkü Esmâlar insanın yaratılışındaki ilahî kodlar. Kişi kendi kodunu tanıdığında:
• Hayatındaki tekrar eden döngüleri çözer,
• Sınavlarının nedenini anlar,
• Kendi potansiyelini keşfeder,
• İç sesini daha net duyar,
• Fıtratına uygun yaşamaya başlar.
Bizim amacımız okura sadece bilgi vermek değil, onun kendi yolunu görmesine, kendi özünü fark etmesine bir nûr tutmaktır. Kitabı okuyup bize geri dönüş yapanların çoğu, “Kendimi ilk kez bu kadar net görüyorum, Esmâlara hiç bu açıdan bakmamıştım” diyor. Bu cümle bizim için “Esmâlardan Öze Yolculuk”un gerçek karşılıklarından biridir.
“Esmâlardan Öze Yolculuk” modern çağın ruhsal sorunlarına hangi mesajı veriyor?
-Çağımızda insanlar bilgilerle dolu ama özüyle bağlantısı zayıf. Herkes çok şey biliyor fakat kendini tanımıyor. Bizim kitabımız aslında çağımıza şu mesajı veriyor: “Hakiki dönüşüm, insanın kendi içine dönmesiyle başlar.” Dış dünyanın kalabalığı ve karmaşası, sosyal medyanın gürültüsü ve hızlı yaşam kültürü, bütün bunlar insanı kendi özünden uzaklaştırıyor.
Biz “Esmâlardan Öze Yolculuk” kitabımızda modern insanın ruhsal yorgunluğunun kaynağını analiz ettik ve çözümlerini Esmâlar üzerinden gösterdik.
Bunlar neler başlık halinde verecek olursak?
-Şöyle sıralayabiliriz:
• Duygu yönetimi,
• Korkular,
• Yalnızlık,
• Kaygılar,
• Tükenmişlik,
• İlişkilerde yanlış döngüler gibi başlıklarla özetlenebilir.
Hepsi aslında Esmâ dengesinin bozulmasıyla ortaya çıkıyor. “Esmâlardan Öze Yolculuk” ile modern insana “Özüne dön, dengeni bul, fıtratını hatırla” diyoruz.
Kitapta yer alan “Yolculuk Sistemi” oldukça özgün. Bu sistemi biraz anlatır mısınız?
-Sistem üç temel ayağa dayanıyor:
1.Fıtrat Analizi: Kişinin Has Esmâsını bulmasını sağlayan adımlar.
2.İfrat–Tefrit–İtidal Haritası: Kişinin hangi uçta olduğunu gösteren model.
3.Tefekkür + Uygulama + Dönüşüm: Her Esmâ için özel olarak hazırladığımız tefekkür ve içsel çalışma metotları.
Bu üçlü yapı “Esmâlardan Öze Yolculuk”u sadece bir okuma metni olmaktan çıkarıp kişisel bir dönüşüm rehberine dönüştürüyor.
Kitabı yazarken sizi en çok etkileyen şey neydi?
-En çok fark ettiğimiz şey şu oldu: “İnsan özüne döndükçe dengeleniyor, dengelendikçe sadeleşiyor, sadeleştikçe güçleniyor, güçlendikçe Tevhîd denizine dalıyor, Tevhîd denizine daldıkça Aşk’ta ve Dost’ta kayboluyor.”
Esmâlar, insandaki gizli özü ortaya çıkaran aynalar gibi. Her bölümü yazarken, önce biz kendi içimizde bir kapı araladık, ardından o kapının açılma şeklini okuyucuyla paylaştık. Biz “Esmâlardan Öze Yolculuk”u yazarken, Hakk’ın da bizi yazdığı bilincindeydik.
Okuyucular “Esmâlardan Öze Yolculuk” kitabından ne beklemeli?
-Bu kitap bir öğreti değil, bir yol arkadaşlığı ve bir rehberliktir. Okuyucu “Esmâlardan Öze Yolculuk”la birlikte:
• Kendini daha net tanıyacak,
• Has Esmâyı anlayabilecek,
• İlişkilerini daha doğru okuyacak,
• Hayatındaki tekrar eden sınavların nedenini görecek,
• Ruhsal dengesini kuracak,
• İçsel gücünü ve özünü fark edecek.
Son olarak, Türkiye’de Esmâ çalışmalarına ilginin artmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?
-Esmâ çalışmalarına ilgi artıyor fakat çoğu maalesef yüzeysel kalıyor. Biz bu kitabı yazarken hem ilmî kaynakları hem Arapça kök analizlerini hem de psikolojik temelleri derinlemesine kullandık.
Dileğimiz, Esmâ çalışmalarının popülerlikten ziyade “Bilgi–Hikmet–Deneyim” bütünlüğü ile yapılması. Çünkü Esmâlar, insanın hakikat yolculuğunda özünü keşfetmesi için çok güçlü bir imkândır.
Bizim katkımız, bu alanı daha metodik, daha sağlam ve daha yaşanabilir bir zemine taşımak oldu. Son söz olarak kitabımızda da yer alan şu duayı yapmak istiyoruz:
“Biz; “Esmâlardan Öze Yolculuk” kitabımızın bütün gönüllere şifâ olmasına niyet ediyoruz. Allah, Gönüllerimizi bir, Tevhîdimizi kemâlde, Ruhlarımızı Mukarreblerden eylesin… (Âmin)
10.12.2025
