UĞUR CANBOLAT
AHLÂK-I HASENE erleri, ağırlık ve hafiflik kavramlarını düşünüp çözümlemiş kişiler arasından çıkarlar. Dünyada yaşarlar. Hayatın gereklerini ifa ederler. Zahmetlerle azimle mücadele ederler. Ama Kur’an-ı Kerim’in sahih bir talebesi ve Fahr-i Kâinat Efendimizin samimi bir takipçisi olduklarından buradan aldıkları şuurla oluşturdukları prensipler çerçevesinde gerçekçi bir rota belirlediklerinden yaşamın algıyla oluşturulmuş bezdirici yüklerinden kendilerini hafifletmişlerdir.
Güzel ahlak yolcuları bilmektedirler ki, Rabbimiz kişiye taşıyamayacağı, kapasiteni aşan bir yük yüklemez. Bu, O’nun vasıflarıyla bağdaşmaz. Bizim yük olarak taşıyamadığımızı düşündüğümüz şeyler, işleyen ilahi sisteme uymayışımızın bir yan getirisidir. Bunu idrak etmek için güzel ahlak yolcusu kendisine verilen aklı tüm kapasitesi ile kullanır. Bu kapasiteyi vahiyle geliştirip güçlendirir. Algı ile olgunun ayrımını ciddiyetle yapar. Bir yaratıcısı olduğuna ve O yaratıcının tüm varlıkları yaratmakla kalmayıp halihazırda yönettiğine yürekten inanır. Yani imanını taklitten kurtarıp tahkike taşır.
Yüksek erdem yolcusu bu yüce anlayışa eriştiğinden kendi üzerine vazife olmayanlarla kulluğun icabı olanları ayrıştırır ve o zinde sadelikle mücadelesini sürdürür.
Dünya yük bile değildir kendisine esasen. Yaşanması gerekendir. Sınavları vardır. Soruları vardır. Her sorun esasen onun için bir sorudur ve bunu cevaplamaya muktedirdir. Zira kendisine vahyi anlayacağı, dünyayı tezyin edeceği, hâdiseleri okuyup tevile ulaşabileceği, yanlışı doğrunun içinden çekip çıkaracağı bir akıl ihsan edilmiştir. Bu önemli nimeti kullanarak iradesini ortaya koyar ve özgürlük hakkını kullanarak kendini gereksiz algı yüklerinden arındırarak hafifler.
Ahlak, imanın bir gereğidir.
İman ise dünyanın bir Sahibi, Yaratıcısı ve Yöneticisi olduğuna katışıksız inanmaktır. Bu bilgiye ulaşarak kendilik bilincine erişen kişi gereksiz yüklerini bırakır, hafifler.
Ahlak, adaletli olmaktır, adalet ise her şeyi yerli yerine koymaktır. Bu ise hafifleme sebebidir. Dolaysıyla takva yolunda ilerleyen, sorumluluk alan kişi için ahlak hafiflik değil hafiflemektir.
Güzel ahlak yolunda menziline doğru azim ve samimiyetle yol alanlar kendilerini tüm menfi duygu ve düşüncelerden arındırırlar. Sıyrılırlar. Bu onlara imanlarının bir lazımı olan ahlakın kendilerini yükten asude kılıp hafifletmesidir.
Güzel ahlak erleri korkularından hafiflerler zira Rablerine güven duyarlar. İmanın güven demek olduğunu bilirler. Kaygılarını bertaraf edip hafiflerler çünkü geçmişin, şimdinin ve geleceğin sahibinin kim olduğunu bilirler.
Acı ve ıstıraplarını ahlaklarının gereği bir imtihan olarak algılayıp mücadele ederek hafifletirler.
Öfkelerinin, hınçlarının imana ters olduklarını bellediklerinden ahlaklarının gereği olarak hafifletirler, zamanla tamamen yok ederler. Bunun için azim ve sebat ehli olurlar. Ki, bu güzel ahlakın bir şubesidir.
Gafletlerinin, aymazlıklarının, bönlüklerinin sebeplerini bulup kendilerini manevi tedaviye tabi tutup sağaltarak hafifletirler.
Kinden, zulümden, ihtirastan aynı şekilde güzel ahlakın zorunlu yolculuğunda arınıp hafiflerler.
Sığlıkları genişliğe döner, mutsuzlukları mutlulukla yer değiştirir, çıkar ilişkileri izale olur ve yararlı olmayı ilke edinirler. Çevreyi tahrip etmezler artık. Ormanlara ciğerleri gibi bakıp kollarlar, yangın çıkarmazlar. Sabotaj yapmazlar. Hayvanlara eziyet edip hedonist olmazlar. Savaşlar çıkarmazlar. Sen çalış ben yiyeyim demekten vazgeçerler. Konfor bencilliğine yüz vermezler. Kadını horlamaktan rücu ederler. Çocuk işçiler ve gelinler gibi insan haysiyetini yaralayan ağırlıkları terk ederek ruhen hafiflerler.
Ey hakikat yolunun algıların esiri olmaktan azat olup hafifleyen yolcusu!
Eğer sen de güzel ahlak yolcuları gibi selamet menziline vuslat etmek istiyorsan algılarını gözden geçir. Olgulara yönel. Vahyinden yararlan ve Efendimizin mübarek örnekliğinden şaşma.
Şirkin, nifakın ağır yükünü yere çal. Tevhide yönel.
Dünyanın artık taşımakta zorlandığı tüm olumsuz yüklerinden soyun.
Muhabbetin ocağını sevdanın sahihliği ile uyandır. Tüm yanlışlarını yak burada. Hafifle. Ki, başkalarını da hafifletebilesin. Yüklerini alabilesin. Dostlarının kederlerini savabilesin. İnfak ile onların yanında olabilesin. İlminle tenvir edebilesin. İrfanınla gönül alabilesin. Hatır sayabilesin.
Unutma ki, hafifleyenler ancak başkalarının yüklerini alıp onları hafifletebilirler.
Bu ise güzel ahlak yolunda olmanın şiardır. Nişanıdır. Bu nişan sana ne çok yakışır.
17.07.2025