UĞUR CANBOLAT
DİL insanın dışarıdan bakıldığında tam görünmeyen kimi hususlarını netleştirir.
Hangi kelimeleri sıklıkla kullandığınız, ne için onları öne çıkardığınız ve nasıl bir tonlama ile telaffuz ettiğiniz sizin iç evreninize dair ipuçları barındırır.
Bunu elbette herkes anlamayabilir.
Konu üzerinde biraz yeteneği, azıcık gayreti ve sürdürülebilen dikkati olanlar konuyu hemen çözümleyebilirler.
…
KENDİSİNİ biliyordum ama tanıyorum diyebileceğim kadar bir yakınlık tesis edememiştim.
Muhabbet vardı, selam daimiydi ama kelam yeterince değildi.
Oturup çay içmişliğimiz, kelimeler harmanını savurduğumuz pek olmamıştı.
Şu da var ki, yeteneği, ilgisi ve dikkati olduğundan bu hususta çok ilerideydi ve konuşan kişilerin kelimelerinin rengini hemen teşhis edebiliyordu.
Elbette bunu uluorta her yerde mevzu etmiyordu.
Sohbetini, muhabbetini paylaştığı kişilere uygun bulduğu bir zaman ve ortamda yalnızken söylüyordu.
…
ÇENEMİN düştüğü, cümleleri birbirine nefessiz bağladığım bir gündü.
Konu neydi şu an hatırlayamıyorum ama heyecan dozunun yüksek olduğunu gelip kenara ilişmesini görememiş olmadan ötürü anlıyorum.
Görmüş olsam zaten devam etmeyi edebe mugayir sayar söz bohçasını hemen toplayıverirdim.
…
KELİMELERİM tükenmiş herkes birer ikişer kalkıp gitmişti.
Yeniden bir çay söylemeye hamle etmek üzereyken hemen sağ arka tarafımda olduğunu fark ettim.
Bu defa onu yalnız dinleme bahtiyarlığına eriştim ki, mutluluğumu tarif edemem.
İdealden bahsetti. İdealleri nasıl reel hâle getirebileceğim hususunda önerilerde bulundu.
İdealizm ve realizm akımlarından bahsetti.
Kullanılan dilin önemli olduğunu zira çağrışımların buna bağlı olarak ortaya çıktığını söyledi.
Kelimeleri delaletleri üzerinden sıralamak gerektiğine temas etti. Kesin kanıt meselesini görmezden gelmemek ve aktarılanların sahihliğinden emin olmak mecburiyetinin altını çizdi.
Konuşmaların bir bütünlük arz etmesi lazım geldiğini, birbirinden kopuk kurulan cümlelerin anlam kargaşasına sebebiyet vereceğinden hassasiyet icap ettirdiğine vurgu yaptı.
Sohbetler sırasında kullanılan kelimelerin tarihte ne gibi yeni anlamlar aldığı ve ne tür mânâ kayıpları yaşadığından haberdar olmanın bir zenginlik olacağından bahsetti.
Nüans meselesine geldi ardından ve aynı duyguyu, hâli anlatan pek çok kelime varken doğru kelime veya kavramı bulup ayrıştırmanın dinleyenlerin konuşmacının üzerindeki haklarından birisi olduğunun altını önemle çizdi.
Mümkünse araya nükteler sıkıştırmanın psikolojik sıkışmışlıkları açacağını yine aynı şekilde şirk içermeyen, Kur’an’a ve O’nu getirip yaşayarak bize örnek olan Fahr-i Kâinat Efendimizin örneklediği öğretiye aykırı düşmeyen ama aynı zamanda kişileri yüceltmeyen yaşanmışlıklardan bahsedilmesinin zihni ferahlatacağını, dikkati ayakta tutacağını özenle aktardı.
Tüm bunları dinlerken rengim kaçtı, aklım bulandı, kalbim çalkalandı. Dostlarla muhabbeti sonlandırmayı ve yazıları kesmeyi düşündüm. “Baltayı taşa vurdum” düşüncesiyle özür dilemem gerektiğine de kendimi ikna etmiştim ki, “Mavi senin kelimelerinin rengi” dedi.
“Nasıl, anlayamadım efendim” dedim.
…
MAVİYMİŞ benim kelimelerim.
Her harfin, kelimenin rengi varmış.
Sembollere, şekillere bürünürmüş.
Bununla sınırlı da değilmiş. Müziğin bir rengi olurmuş. Aynı şekilde notanın, zamanın, sesin renkleri olurmuş.
Hatta tatları…
Karakteristik özellikler barındırırmış içinde.
Edebiyat; veri toplama, kavramlaştırma ve sanatla kurgulama gerektirdiğinden ait olduğu renk kümesi önemliymiş.
“Peki, kelimelerimin mavi olması ne anlama geliyor?” dedim.
Mavi; enginliğin, dinginliğin sembolüymüş. Tefekkürü ifade edermiş. Açık fikirliliğin işaretiymiş. Agah olmanın dışa vurumuymuş. Ümidin ışığıymış.
Teşekkür ettim tabi ama içimde kalan soru şu oldu.
Bu son söyledikleri bir tespit miydi yoksa teşvik amaçlı bir motivasyon mu?
Düşündüm ve bunun bir yüreklendirme olduğuna kanaat getirdim. Ardındansa inşallah her daim kelimelerim ve cümlelerim mavi olsun niyazında bulundum.
Ya Selâm!
25.12.2023