UĞUR CANBOLAT
AHLÂK-I HASENE erleri, emre karşı samimi bir sebatı gerçekleştirenler arasından çıkarlar. Onlar sebat etmeye sadece olumsuz anlam yüklemezler. Yani dertlere, sıkıntılara, zorluklara karşı direnmekle sınırlı tutmazlar.
Güzel ahlak yolcuları samimi ve aktif sebatı yüce Rabbimizin buyrukları hususunda da harekete geçirirler. Çünkü nefis ibadetlere karşı sebat gösterilmemesi için türlü hileye başvurur. İnanmış kişinin direncini kırmayı hedefler. Yapacağı kulluk görevlerine karşı usancı devreye sokar. Ne kadar yaşayacağını sanki bilirmişçesine kişinin gözünde büyüterek ölünceye kadar bunları nasıl yapacağı hususunda içine şüphe tohumları ekmeye çalışır.
Namaz gibi belirli vakitler üzerinden emredilen bedeni ibadetlerin yanı sıra bu usanç duygusunu yani sebat edememe halini Ahlâk-ı Muhammedi çizgisinde gerçekleştirdiği doğru, iyi ve adaletli davranışlar içinde gündeme getirir.
Kötülerin kazandığı ve iyilerin kaybettiği gibi bir aldatmacalı fikirleri ortaya atar ve bunu sürekli işler. İyi olmanın ezilmişlikle eşdeğer hale getirip kişiye kendini pısırık hissetmesi ve çemberi kırması için sürekli akla gelmedik baskılar uygular.
Bütün mesele erdemli yaşamayı hedeflemiş olan kişinin sebatını kırmak, direncini azaltmaktır.
İyilikleri çoğaltma konusunda sebatsızlığa sürüklemek istediği gibi israf etmemekte, tutumlu davranma konusunda direncini kırmak için hamleler yapar. Kişiyi müsrif olmak için zorlar. Tüketimi ayrıcalıklı olmak olarak kabul ettirmek için uğraşır. Eğer bunu başaramazsa emre karşı doğru duruşunu bozup pintiliğe yöneltir. İnsanın ne müsrif ne de pinti olmama konusundaki azmini söndürmek için uğraşır.
Aynı şeyi nefse cazip gelen günahlara uzak kalmak isteyen için devreye sokar. Allah’ın emrettiği yanlışlara yaklaşmama konusunda ona kendini kötü hissettirecek hamleler yapar. Cesaretsizlikle suçlar.
Güzel ahlak yolcuları bilirler ki şeytan yapılması gereken emirlerde engellemeyi esas alarak kişinin sebatını burada kırmak isterken aynı şeyi yapmaması lazım gelenlerde de teşvik ederek sonuca ulaşmak ister.
Bela ve musibetlere karşı, sıkıntılar hususunda elbette sebat üzere olmalıyız. Bu koruyucudur.
Ama aynı şeyi kulluk üzerinde de hakkıyla gerçekleştirmeliyiz.
İman konusundaki samimiyetimiz, ihlasımız, Kur’an-ı Kerim’i asıl belleyip sabitemizi belirlememiz, Fahr-i Kâinat Efendimizin sünnetini izleme hususundaki içtenliğimiz bizim sarsılmaz direncimizdir.
Bu hakikatli direnç emre uyma hususunda gücümüzdür. Aynı şekilde kaçınmamız gerektiği buyrulan hususlarda da dayanağımızdır.
Güzel ahlak yolcuları bunları tüm özveri ve samimiyetleriyle yaparlar.
Sebatı isteksiz bir tahammül olarak anlamazlar. Böyle yorumlamazlar. Kulluklarını kuru bir mecburiyet tahtında ifa etmezler. Coşkun ve azimli bir iştiyak ile yaparlar.
Ey hakikat yolunun emre karşı sebat etmeyi ilke edinen yolcusu!
Sende güzel ahlak yolcuları gibi olmak ve onlar gibi mesafe almak istiyorsan evvela doğru tanımlar yapmalısın. Kavramların içini doğru doldurmalısın. Usancı değil sebatı kendine yakıştırmalısın. Yılgınlığın değil cevvaliyetin tarafında bulunmalısın. İmanda ve ihlasta güçlü olmalısın ki, ibadetinde sebatı yakalayabilesin. Engellemen gerekenleri engellemeli, hapsetmen lazım gelenleri de hapsetmelisin. Olumsuzlukları olumlu yöne çevirmek için metanetli olmalısın.
Dünyadan yana fakirlikten daha çok imandan yana fakir olmamayı önemsemelisin. Nimetler hususunda azıp şımarmamak için yine sebat etmelisin. İktidar sevdasına düşerek güce müptela olup haddi aşanlardan olmamalısın. Nefsini telaşeden ve şüpheden arındırmalısın. Dilini yakınmaktan uzuvlarını da harama yönelmekten korumalısın. Allah’ın nimetleriyle beraber imtihan maksadıyla vermediklerini sebat ederek müsavi tutmalısın. Başkalarına karşı öfkeli davranışta bulunma konusunda da sebattan yararlanmalısın. Unutmamalısın ki, sebat etmek pasiflik değil sağlam dirençliliktir.
14.03.2025 https://kendilikbilinci.com/yazilar/emre-karsi-sebat