UĞUR CANBOLAT
AHLÂK-I HASENE erleri peygamberimize sahih iman hususunda çok titizlenirler. Çünkü bunun belirleyici olduğunu bilirler. Sevgili peygamberimizi yüce kitabımız üzerinden okuyup tanıyarak anlayıp iman etmek hayatımıza sağlıklı bir rota çizebilmemiz bakımından en önemli kılavuzdur.
Kur’an-ı Kerim’de Nübüvvet kurumu nasıl konumlandırılıyor?
Efendimizden evvel gelen peygamberler hangi özellikleriyle ne şekilde öne çıkıyor?
Bu peygamberler Efendimize nasıl tarif ediliyor ve bu hususta neler yapması isteniyor Rabbimiz tarafından?
Peygamber kıssalarının Peygamberimizin ve sahabenin yetişmesinde, günlük zorluklara çözümler getirmesinde, hayata uyumlanmasında, sabrı kuşanmasında, tevekkül üzere olmasında, davete karşı yakışıksız çıkışlar ve haddi aşan tepkiler ortaya konulduğunda nasıl cevaplar verilmesi gerektiği gibi nice hususlarda bizlere eğitici, öğretici ve öğüt verici umdeler sunulmaktadır?
İşte bu meseleyi önemseyen güzel ahlak yolcuları her Nebi’yi Efendimizin şahsında arayıp bularak onun hangi özelliklerini kendi şahsında açığa çıkardığına bakarlar.
Özellikle yüce kitabımızın peygamberimize kendisini tarif ettirmesi de diyebileceğimiz “Deki” hitabıyla başlayan âyetleri bu bağlamda daha bir dikkatle okur, üzerinde tefekkür eder ve Rabbimizin nasıl bir Resul ile bize mesajını ulaştırdığını anlarlar.
Kulluk çizgisindeki hassasiyeti, peygamberlik toleranslarını kullanmayışı, alabildiğine sade ve mütevazı oluşu gibi ilk bakışta göze çarpanların dışında psikolojimize ve yaşadığımız hayatın sosyolojisine çözümler sunan uygulamalarına odaklanırlar.
Misal Nebi’miz sabahı nasıl karşılardı? Evden ilk çıkışı nereye ve nasıl olurdu? Çarşı pazarda insanlarla iletişimi nasıldı? Onlarla hangi düzlemde ve nasıl bir bağ kurardı?
Her şart ve durumda kendisinin yanında olması anlamına gelen dava ve aynı zamanda cihatta silah arkadaşları olan sahabe ile diyalogu nasıldı? Hitabı ne şekildeydi? Onların sorunlarını nasıl karşılar ve ne şekilde çözerdi? Onlarla aynı ekonomik şartlarda yaşamayı ve kendi konumunu beşerî bir yaptırım unsuru olarak kullanmamayı nasıl başarmıştı?
Nezaketi nasıldı, kederlendiğinde ne görülürdü? Hüzünlenmesi ne şekildeydi?
Sevindiğinde nasıl sevinir coşkusunu nasıl bir usul ile ortaya koyardı?
Kur’an’a karşı tutumu nasıldı? Namaz ne ifade ederdi ona, doğruluğa ve sadakate nasıl bakardı?
Müşriklerin tüm kışkırtmaları ve münafıkların çevirdiği dolaplara karşı onun o engin ve Hakka dayanan tavrı nasıl ortaya çıkıyordu?
İşte güzel ahlak yolcuları bu ve benzeri nice binlerce sorunun cevabını vahiyde arayıp bulur. Kur’an’ı anladıkça Efendimizi de tanır, anlar ve sever. Orada burada hatiplerin kendilerince anlatılarına göre değil vahyin nasıl anlattığına bakar buna göre iman ederler. Buna uyanları alır diğerlerini bırakır. Çünkü peygamberine karşı hata yapmak istemez. Onu Allah’ın anlattığından farklı bir biçimde anlatmayı ahlakına ve karakterine uygun görmez.
Ey hakikat yolunun peygamberine Kur’an’ın anlatımı üzere sahih bir imanla iman eden bahtiyar yolcusu.
Allah’a doğru iman Kur’an ile mümkündür. Aynı şekilde Efendimize de sahih bir iman ancak onu Kur’an üzerinden tanıyarak gerçekleşebilir. Hikayecilerin dinleyicilerin hissiyatlarını kabartmak üzere yaptıkları gerçekle uyuşmayan anlatımlardan uzak dur. Yeryüzünde en büyük zulmün Nebi’lere yapıldığını unutma. Peygamberine zulmedenlerden, onu incitenlerden, hoşnutluğunu kaybedenlerden olma. Onun tamamladığı ahlakın izini sürmek istiyorsan eğer bu onu iyi ve doğru tanımakla ve sağlam bir imanla ancak olabilir. Bu ise Kur’an üzerinden peygamberini ince ince tanıyarak gerçekleşebilir. Yüce kitabımızın tarif ettiği peygamberi bilmediğin sürece inandığın peygamber onun tarif ettiği olmayacağından emeğin heba olacaktır. Hatta belki de kabahatli bulunacaksın.
O halde ilk yapacağın iş yüce kitabımızın önüne edepli bir talebenin tavrına bürünerek geçip baştan sona nasıl anlattığına, ne gibi örnekler verdiğine, nerelerde uyarıldığına, nasıl desteklendiğine bakıp peygamberini yeniden öğrenmelisin. Bir daha sevmelisin. Ve yeniden iman tazelemelisin.
31.05.2024